Kluczowe wskaźniki produkcyjne: wykorzystanie mocy produkcyjnych i przepustowości

Wykorzystanie mocy produkcyjnych jest dla producentów sprawą najwyższej wagi. Wpływa ono na koszty, zadowolenie klienta oraz poziom zapasów, czyli niemalże na każdy aspekt działalności firmy produkcyjnej. Niestety niewiele osób rozumie znaczenie pojęcia mocy produkcyjnych, a także tego, czym różni się ono od kluczowych wskaźników produkcyjnych: produktywności i wydajności.

 

Najprościej rzecz ujmując, wydajność produkcji określa, jak dobrze działa system w odniesieniu do istniejących standardów, zaś produktywność mierzy skalę produkcji w stosunku do wykorzystanych środków (jest ilorazem efektów i nakładów poniesionych na ich uzyskanie do kosztów – czy to co robimy jest drogie?). Wydajność jest zwykle wyrażana jako procent rzeczywistej produkcji względem produkcji oczekiwanej.

 

Wykorzystanie zdolności produkcyjnych jest zaś miarą tego, jak dobrze firma wykorzystuje swoje zdolności produkcyjne. Jest to stosunek potencjalnej lub teoretycznej produkcji maksymalnej do produkcji rzeczywistej.

Choć wskaźnik ten można zastosować do każdego zakładu pracy lub konkretnego urządzenia w nim, to wynik jest w zasadzie bez znaczenia, o ile nie mamy do czynienia z tzw. „wąskim gardłem”. Przestoje w produkcji są nieodzowną częścią procesu produkcyjnego, co wpływa na wykorzystanie zdolności produkcyjnych.

 

Usprawnienie procesów w celu umożliwienia szybkich przezbrojeń na produkcji może poprawić wykorzystanie mocy produkcyjnych poprzez redukcję traconego czasu. Stosując działania prewencyjne możemy także ograniczyć lub wyeliminować nieplanowane przestoje. Takie działania są kluczowe w przypadku operacji z „wąskim gardłem”, gdyż pozwalają na sprawne działanie przedsiębiorstwa oraz uniknięcie dłuższego składowania zapasów i opóźnień w dostawach. Planowanie zdolności produkcyjnych oraz tworzenie harmonogramów usprawniających produkcję pomoże sprawić, że zakład będzie działał w sposób umożliwiający utrzymanie szczytowej wydajności we wszystkich obszarach z „wąskim gardłem”.

 

Współczynnik przepustowości jest ściśle powiązany z wykorzystaniem mocy produkcyjnych. Miernik współczynnika przepustowości porównuje rzeczywistą przepustowość w godzinach lub jednostkach do standardowej (oczekiwanej) liczby godzin lub jednostek. Im większa wartość współczynnika, tym lepsza przepustowość. Współczynnik przepustowości pozwala określić wydajne i niewydajne obszary i może być wykorzystywany w każdym zakładzie pracy.

 

Współczynnik przepustowości może zostać poprawiony poprzez wdrożenie praktyk Lean Manufacturing, pozwalających na eliminację marnotrawstwa i działań niewytwarzających wartości dodanej. Zapewnienie właściwej konserwacji maszyn i urządzeń również może poprawić wydajność, a zatem warto przestrzegać harmonogramu ich konserwacji.

Wszelkie błędy w zestawieniach materiałów i planowaniu trasy będą, rzecz jasna, miały negatywny wpływ na dokładność tego miernika. Pomocne zatem może okazać się wdrożenie rutynowych norm kontroli. Podobnie jak w przypadku inwentaryzacji, ideą nie jest tutaj poprawienie jednego błędu, lecz zidentyfikowanie problemów mogących prowadzić do kolejnych, a także skorygowanie samego procesu.

 

Poszukując najlepszego miernika dla danej hali produkcyjnej, zarówno wykorzystanie mocy produkcyjnych, jak i współczynnik przepustowości może być dobrym rozwiązaniem. W przypadku występowania „wąskich gardeł” należy zastosować wykorzystanie mocy produkcyjnych, co pozwoli zapewnić płynną pracę całego zakładu. Współczynnik przepustowości jest dobrym rozwiązaniem w sytuacji, gdy chcemy ograniczyć lub wyeliminować odpady, a zatem wpisuje się w podejście typu Lean. Zastosowanie wykorzystania mocy produkcyjnych w zakładach typu Lean, w szczególności w takich bez „wąskich gardeł”, może stwarzać pokusę wytwarzania nadmiernych ilości zapasów jedynie w celu podniesienia miernika.

 

Zarówno wykorzystanie mocy produkcyjnych, jak i współczynnik przepustowości stanowią część nowych rozwiązań Operations and Production Action Centers oferowanych przez QAD, które dostępne są w najnowszej wersji QAD Adaptive ERP. Mierniki te są także częścią QAD Operational Metrics. Użytkownicy mogą ponadto tworzyć własne raporty w QAD Business Intelligence (BI) lub za pomocą przeglądarki. Bez względu na to, który miernik wybierzemy do obliczeń, zarówno jeden, jak i drugi może pomóc firmom produkcyjnym działać bardziej wydajnie.