Główne zagrożenia wynikające z braku systemu kompleksowego zarządzania jakością

Tysiące firm działa codziennie bez systemu lub programu zarządzania jakością. Jeśli firma jest zadowolona z miejsca, w którym się znajduje pod względem finansowym, nie martwi się o przyszłe przychody, nie boi się możliwości utraty klientów i udziału w rynku oraz oczekuje, że jej produkt w obecnej formie będzie równie konkurencyjny za kilkadziesiąt lat, to system zarządzania jakością wydaje się być zbędnym obciążeniem ;-). Firmy, które chcą się dynamicznie rozwijać, zwiększać przewagę konkurencyjną i udział w rynku zdecydowanie potrzebują takiego systemu.

Istnieją kluczowe składniki dobrego systemu zarządzania jakością, które w przedsiębiorstwach nieposiadających takiego systemu istnieją często przez przypadek i zazwyczaj w sposób fragmentaryczny, a nie jako spójna całość.

Czym jest koncepcja TQM – Total Quality Management ?

TQM jest swoistym rozwinięciem polityki przedsiębiorstwa koncentrującej się na zyskach i ilości w oparciu o potrzeby i wysokie zadowolenie klientów przy założeniu osiągania „jakości totalnej”.

TQM (ang. Total Quality Management)

Total – oznacza objęcie tym systemem całej organizacji,  każdej jej komórki organizacyjnej na każdym stanowisku w sposób nieograniczony;

Quality – to spełnienie wymagań klientów zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych;

Management – czyli zarządzanie dzięki dążeniu do wyższej jakości

Założenia i cele koncepcji TQM

Trzy podstawowe założenia TQM to:

• stałe doskonalenie
• współpraca zamiast rywalizacji
• myślenie systemowe

Natomiast cele TQM to:

• zapewnienie w chwili obecnej i w przyszłości ciągłej poprawy jakości;
• wzbudzenie zaufania klientów do organizacji poprzez wysoką jakość   produkcji;
• przejrzystość i spójność procedur wewnętrznych w całej firmie
• wzrost rentowności przedsiębiorstwa oraz satysfakcji pracowników

Dowiedz się więcej o DSR 4FACTORY

 

Zasady działania systemu zarządzania jakością

System kompletnego zarządzania jakością działa w oparciu o osiem kluczowych zasad:

1. Koncentracja na kliencie
2. Silne przywództwo
3. Zaangażowanie ludzi
4. Podejście procesowe
5. Podejście systemowe
6. Ciągłe doskonalenie
7. Podejmowanie decyzji w oparciu o fakty
8. Tworzenie wartości dla firmy, jej klientów i dostawców

Większości firm, bez formalnego podejścia do zarządzania przedsiębiorstwem przez jakość, brakuje niektórych lub wszystkich z tych istotnych elementów. Jeśli firmy stosują tylko kilka z tych zasad, nie wykorzystują pełnego potencjału kompletnego systemu i nie uzyskują korzyści, jakie oferuje spójny system zarządzania jakością.

PDCA oraz cykl Deminga

Twórcą cyklu PDCA jest Walter A. Shewart (ur. 1891 – zm. 1967). Początkowo model PDCA dotyczył nadzoru nad działaniami korygującymi przebieg rozregulowanych procesów. W późniejszym okresie William Edwards Deming (ur. 1900 – zm. 1993) rozwinął cykl PDCA, a następnie jako jeden z prekursorów nowych koncepcji zarządzania jakością go rozpropagował. Postulował on całkowitą zmianę stylu zarządzania oraz konieczność zmiany orientacji produkcyjnej na rynkową.

Cykl Deminga rozumiany jako cykl PDCA (z ang. Plan, Do, Check, Act) wpływa na zaangażowanie zespołu, dzięki temu, że w logiczny sposób pokazuje:

• w jakim kierunku zmierzamy,
• co od czego zależy,
• czy, oraz w jaki sposób mamy wpływ na to co robimy,
• czego się nauczyliśmy. 

W etapie 1 (PLAN) określamy plan działania, wyznaczamy cele i oczekiwane rezultaty. Etap 2 (DO) to wdrożenie wszystkich założeń z wcześniejszego etapu na zasadzie testu. W 3 fazie (CHECK) sprawdzamy czy wykonane wcześniej działania przyniosły efekt oraz czy zadani są skuteczne. Etap 4 (ACT) to wprowadzenie jako standard wszystkich działań pod warunkiem, że przyniosły zamierzony efekt.

Czytaj również: Total Productive Maintenance drogą do efektywnego wykorzystania maszyn

Ryzyka w związku z brakiem zintegrowanego systemu zarządzania jakością

Oto kilka przykładów na jakie ryzyka narażane są firmy, które nie stosują zasad kompleksowego zarządzania jakością (ang. Total Quality Management – TQM):

Brak procesu ciągłego doskonalenia zatrzymuje rozwój jakości wyrobów, podczas gdy produkty, z którymi konkurują, stale poprawiają swoją jakość, funkcjonalność i zastosowanie. TQM polega na odkrywaniu braków, które istnieją w produkcji danego wyrobu i zmniejszaniu liczby wadliwych wyrobów, które trafiają do konsumenta. Program ciągłego doskonalenia jakości może obniżyć koszty produkcji poprzez zmniejszenie ilości wadliwych produktów, może zwiększyć produkcję poprzez ciągłą analizę i udoskonalanie procesu produkcyjnego oraz może znaleźć i wyeliminować nieefektywności w całej organizacji.

Pracownicy stają się mniej zaangażowani, co powoduje spadek produktywności, osłabienie pracy zespołowej i wzrost liczby rezygnacji z pracy. Definicja TQM wymaga, aby pracownicy byli zaangażowani w proces rozwoju i produkcji od początku do końca, w sposób ciągły. Bez takiego zaangażowania ludzie często myślą, że ich pomysły nie są potrzebne ani doceniane. Bez zachęty i zaangażowania pracowników produktywność spada, a doświadczeni pracownicy odchodzą z firmy w poszukiwaniu bardziej satysfakcjonującej pracy. To wszystko ma wpływ na jakość produktów, zwiększa koszty szkoleń i prawdopodobieństwo wystąpienia wad w produkcji, ponieważ na ich miejsce pojawiają się zazwyczaj osoby mniej doświadczone.

Brak programu satysfakcji klienta powoduje, że klienci będą szukać podobnych produktów gdzie indziej, w firmach, które odpowiadają na ich potrzeby. Całościowe i kontrolowane kierowanie jakością ma umożliwiać ciągłą poprawę satysfakcji klienta. Firma, która nie jest zaangażowana w zadowalanie klientów, szybko straci ich na rzecz konkurentów, którzy odpowiadają na potrzeby konsumentów. W konkurencyjnym środowisku, alternatywne produkty, które spełniają potrzeby konsumentów, utrzymując przy tym odpowiednią jakość, szybko zdobywają rynek i mogą być niezbędne do osiągnięcia długotrwałego sukcesu.

Czytaj również: Jak poprawić wydajność i poziom identyfikowalności materiałów (ang. traceability) w informatycznych systemach zarządzania produkcją?

Brak systemu kontroli i zarządzania dokumentami uniemożliwia przedsiębiorstwu doskonalenie się w tym, co robi, ponieważ nie ma ono sformalizowanego sposobu działania, co w rezultacie ma wpływ na jego efektywność. Zintegrowane gospodarowanie jakością określa wymagania dotyczące opracowywania, zatwierdzania i okresowego przeglądu procedur, które regulują działalność całego przedsiębiorstwa. Bez takich dokumentów pracownicy mogą działać według własnego uznania, bez stosowania określonych zasad produkcji czy kontroli produktów i bez ponoszenia odpowiedzialności za efekty swoich działań. Bez formalnych procedur praktycznie niemożliwe jest, aby określić miejsce i przyczynę błędu w procesie oraz zacząć wdrażać działania naprawcze.

Brak sformalizowanego systemu zarządzania jakością może uniemożliwić firmie uzyskanie kontraktów lub prowadzenie interesów z najbardziej znaczącymi przedsiębiorstwami. Systemy służące do poprawy jakości takich firm wymagają, aby ich dostawcy również posiadali własny sformalizowany plan zarządzania jakością. Ponieważ większość dużych firm stosuje koncepcję TQM, wymagają one od swoich kontrahentów posiadania podobnych programów. Bez wdrożenia systemu i zasad TQM, firma może nawet nie zostać zaproszona do złożenie oferty, a co dopiero do podpisania kontraktu. Ogranicza to ewidentnie zdolność firmy do zdobywania większego rynku i lepszej pozycji.

Formalny, dobrze realizowany program TQM musi być skoncentrowany na klientach i wymaga od firmy stałego doskonalenia sposobu wytwarzania produktów, podnoszenia kwalifikacji pracowników oraz projakościowych działań opartych na potrzebach konsumentów. Bez takiego programu potencjał przedsiębiorstwa nie zostanie nigdy w pełni wykorzystany.

 

Przeczytaj także:

Dlaczego harmonogramowanie jest tak krytyczne?

ERP i CRM. Co to jest? Jakie są kluczowe różnice i korzyści?

Dziesięć mitów o harmonogramowaniu przy ograniczonych zasobach